четвртак, 13. октобар. 2011. 09:10

U savremenoj poljoprivrednoj proizvodnji, osnovni motiv i cilj svakog proizvođača je visok i stabilan prinos, vrhunskog kvaliteta. Na prinos utiče veliki broj faktora koji, ukoliko nisu u optimumu, mogu značajno da smanje rod. Jedan od najbitnijih faktora (temperatura, svetlost, vazduh, zemljište, agrotehnika, sortiment) svakako predstavlja zemljište. Kvalitet i struktura zemljišta je od presudnog značaja za poljoprivrednu proizvodnju, jer zemljište predstavlja glavni izvor hranljivih materija i vode. Sadržaj hraniva u zemljištu nije dovoljan da zadovolji potrebe biljaka tako da je potrebno dodavati hraniva u vidu đubriva. Kemira Grow-How nudi veliku paletu đubriva (granulisanih i vodotopivih), u raznim formulacijama, koja su namenjena kako za osnovno i predsetveno đubrenje i prihranu tokom vegetacije tako i za folijarnu ishranu. Za ishranu preko lista Kemira Grow-How Vam preporučuje hraniva Ferticare, Folicare, Phosfik i Kelcare Fe – helat gvožđa.

Hraniva iz zemljišta usvajaju se preko korena. Međutim, biljke mogu da usvajaju mineralne materije i vodu i preko nadzemnih organa, pre svega preko lista. Ta sposobnost biljaka se u savremenoj proizvodnji koristi kao redovna agrotehnička mera u ishrani biljaka. Ovaj vid ishrane biljaka naziva se folijarna prehrana ili ishrana preko lista.

Folijarna prehrana ima ogroman značaj koji leži u tome što hranivo brzo dospeva do hloroplasta u listovima gde se vrši proces fotosinteze. Stepen iskorišćenja hraniva unetog na ovaj način je izuzetno visok.

Nedostaci pojedinih hraniva često se javljaju kao posledica nemogućnosti korena da usvaja dovoljne količine hraniva (u slučaju oštećenja ili bolesti korena ili ako postoje uslovi koji utiču na slabo usvajanje ili potpuni prestanak usvajanja hraniva iz zemljišta preko korena, kao i usled poremećaja vodno-vazdušnog režima, nepovoljne pH vrednosti, niske ili visoke temperature zemljišta, ispiranja hraniva iz oraničnog sloja, fiksacije pojedinih hranljivih elemenata, antagonizma među pojedinim jonima i dr). Folijarna prehrana pomaže brzo i kvalitetno otklanjanje nedostataka kalcijuma, magnezijuma i mikroelemenata (bora, gvožđa, cinka, bakra, …). Neki elementi (npr. kalcijum, gvožđe, bor) su slabo pokretni ili gotovo nepokretni i veoma sporo se transportuju kroz biljku, tako da često dolazi do pojava nedostataka tih elemenata iako ih zemljište sadrži u dovoljnoj količini, pa se otklanjanje nedostataka ovih elemenata vrši upravo ishranom preko lista. Folijarna prehrana se preporučuje i u slučaju pojave oštećenja koja su izazvana vremenskim nepogodama (kiša, grad, vetar) ili oštećenja od bolesti i insekata kao i fiziološka oštećenja (sunčane pege).

Prednost folijarne ishrane je i to što je ovu meru moguće izvoditi i više puta u toku vegetacije, tako da se može uticati na opštu kondiciju i stanje useva, povećanje prinosa i poboljšanje kvaliteta povrća kao i povećanje otpornosti na bolesti i štetočine.

Međutim, folijarna prehrana ima i svoje loše strane. Jedan od osnovnih nedostataka folijarnog đubrenja jeste što se na ovaj način dodaju male i nedovoljne količine hraniva koje ne mogu da zadovolje ukupne potrebe biljaka. Takođe, nepažnjom, povećane koncentracije rastvora hraniva mogu da dovedu do stvaranja ožegotina. Protivnici ovakvog vida ishrane biljaka ističu i visoke troškove proizvodnje korišćenjem folijarnih đubriva. Međutim, ovakve kritike su bez osnova, pre svega, zato što folijarna ishrana nije, niti treba da bude, osnovni ili jedini način ishrane biljaka, već je treba posmatrati kao dopunsku ishranu, odnosno, agrotehničku meru koja omogućuje brzo i efikasno  delovanje u cilju korekcije ishrane biljaka, tj. folijarno đubrenje treba i mora da se kombinuje sa osnovnim đubrenjem kao i redovnom prihranom. Što se tiče povećanja troškova proizvodnje oni se značajno smanjuju ako se folijarna ishrana kombinuje sa drugim agrotehničkim merama pre svih zajedno sa aplikacijom sredstava za zaštitu bilja. Folijarna đubriva se mogu kombinovati sa svim preparatima za zaštitu sem sa bakarnim preparatima, i sa preparatima na bazi sumpora.               

Dipl.inž Vuk Vujasinović